NVMe چیست؟ نسل‌های مختلف آن (Gen4، Gen3 و Gen5)

← مقالات تخصصی
← قبلی بعدی →
NVMe چیست؟ نسل‌های مختلف آن (Gen4، Gen3 و Gen5)

NVMe Gen3، Gen4 و Gen5 چیست و چه تفاوتی دارند؟

دنیای ذخیره‌سازی اطلاعات به سرعت در حال پیشرفت است و نیاز کاربران به سرعت بالاتر و تأخیر کمتر، تولیدکنندگان را به سمت فناوری‌های نوین سوق داده است. یکی از مهم‌ترین این فناوری‌ها NVMe (Non-Volatile Memory Express) است که امروزه در اغلب لپ‌تاپ‌ها، کامپیوترهای رومیزی و سرورها به‌کار می‌رود.

در این مقاله بررسی می‌کنیم که NVMe چیست، نسل‌های مختلف آن چه ویژگی‌هایی دارند و کدام نسل برای شما مناسب‌تر است.

NVMe چیست؟

NVMe یک پروتکل ارتباطی پرسرعت است که برای ارتباط مستقیم حافظه‌های SSD مبتنی بر فلش با پردازنده از طریق گذرگاه PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) طراحی شده است.

پیش از NVMe، بیشتر SSDها از پروتکل‌های قدیمی مانند SATA یا AHCI استفاده می‌کردند که محدودیت‌های زیادی در سرعت و کارایی داشتند. NVMe این محدودیت‌ها را کنار زد و امکان دستیابی به سرعت‌های چندین گیگابایت بر ثانیه را فراهم کرد.

تفاوت نسل‌های NVMe (Gen4، Gen3 و Gen5)

NVMe چیست؟ نسل‌های مختلف آن (Gen4، Gen3 و Gen5)

هر نسل از NVMe در واقع به نسل PCIe که SSD از آن استفاده می‌کند اشاره دارد. هرچه نسل جدیدتر باشد، سرعت انتقال داده بالاتر می‌رود.

1. NVMe Gen3 (PCIe 3.0)

  • حداکثر سرعت انتقال داده: حدود 3,500 MB/s در خواندن متوالی.

  • پهنای باند PCIe: 1 گیگابایت بر ثانیه در هر Lane (در x4 حدود 4 گیگابایت بر ثانیه).

  • کاربردها: برای کارهای روزمره، گیمینگ معمولی و نرم‌افزارهای سبک بسیار مناسب است.

2. NVMe Gen4 (PCIe 4.0)

  • حداکثر سرعت انتقال داده: حدود 7,000 MB/s در خواندن متوالی.

  • پهنای باند PCIe: 2 گیگابایت بر ثانیه در هر Lane (در x4 حدود 8 گیگابایت بر ثانیه).

  • کاربردها: مناسب برای گیمینگ حرفه‌ای، ویرایش ویدئو 4K/8K، رندرینگ سه‌بعدی و استفاده در سرورها.

  • اولین بار با پردازنده‌های AMD Ryzen 3000 و چیپست X570 به بازار آمد.

3. NVMe Gen5 (PCIe 5.0)

  • حداکثر سرعت انتقال داده: بیش از 13,000MB/s در خواندن متوالی.

  • پهنای باند PCIe: 4 گیگابایت بر ثانیه در هر Lane (در x4 حدود 16 گیگابایت بر ثانیه).

  • کاربردها: ایده‌آل برای مراکز داده (Data Center)، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، رندرینگ بسیار سنگین و پردازش کلان داده‌ها.

  • از سال 2022 با پردازنده‌های Intel Alder Lake و AMD Ryzen 7000 به بازار وارد شد.

جدول مقایسه NVMe Gen3، Gen4 و Gen5

NVMe چیست؟ نسل‌های مختلف آن (Gen4، Gen3 و Gen5)

ویژگی‌ها NVMe Gen3 NVMe Gen4 NVMe Gen5
پهنای باند PCIe (x4) ~4GB/s ~8GB/s ~16GB/s
سرعت خواندن متوالی تا 3,500MB/s تا 7,000MB/s تا + 13,000MB/s
سال معرفی 2010 2017 2022
کاربرد استفاده روزمره، گیمینگ معمولی گیمینگ حرفه‌ای، رندرینگ، تدوین ویدئو سرورها، AI، Big Data، پردازش سنگین

کدام نسل NVMe برای شما مناسب است؟

  • اگر کاربری عادی هستید و وب‌گردی، تماشای فیلم یا گیمینگ سبک انجام می‌دهید: NVMe Gen3 کافی است.

  • اگر گیمر حرفه‌ای یا تولیدکننده محتوا هستید: NVMe Gen4 بهترین گزینه است.

  • اگر در حوزه دیتاسنتر، هوش مصنوعی یا پردازش سنگین فعالیت دارید: NVMe Gen5 انتخاب ایده‌آل است.

جمع‌بندی

NVMe با استفاده از گذرگاه PCIe، انقلابی در سرعت ذخیره‌سازی داده‌ها ایجاد کرده است. هر نسل جدیدتر (Gen3 → Gen4 → Gen5) پهنای باند و سرعت بیشتری ارائه می‌دهد. انتخاب درست میان این نسل‌ها به نیاز شما بستگی دارد؛ از کاربری روزمره گرفته تا دیتاسنترهای پیشرفته.